Adaptacja do zmian klimatu dla samorządów i biznesu.
Zmieniający się klimat niesie coraz większe wyzwania dla infrastruktury i nieruchomości. Ekstremalne zjawiska pogodowe nie są już traktowane jako wyjątki. W Polsce stały się czymś wręcz normalnym, coraz bardziej przewidywalnym, a częstotliwość i intensywność ich występowania wzrasta z sezonu na sezon. Konsekwencjami tych zdarzeń są istotne koszty: finansowe, zniszczenia środków trwałych, zagrożenie dla zdrowia i bezpieczeństwa ludzi oraz szkody dla środowiska.
W odpowiedzi na te wyzwania powstał projekt LIFE Archiclima, który koncentruje się na adaptacji obiektów budowlanych do zagrażających skutków zmian klimatu, takich jak fale upałów, ulewne deszcze, susza, powodzie błyskawiczne czy miejskie wyspy ciepła.
Archiclima to innowacyjne przedsięwzięcie finansowane przez Unię Europejską i Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w ramach Programu LIFE. Jego celem jest wzmocnienie odporności klimatycznej w takich obiektach jak centra handlowe, lotniska, hale widowiskowe, dworce kolejowe czy muzea poprzez systemowe wdrażanie tzw. rozwiązań opartych na przyrodzie (ang. nature-based solutions). Przedsięwzięcie obejmuje kompleksową ocenę aktualnego przystosowania nieruchomości do zmian klimatu (ang. climate vulnerability and risk assessment) oraz tworzenie szytych na miarę planów adaptacji, które łączą architekturę z elementami natury – np. rozszczelnianie nawierzchni, rozwiązania biorenencyjne, wzbogacenia gatunkowe i działania wpierające lokalną różnorodność biologiczną. Liderem projektu LIFE Archiclima jest spółka Investeko.
Projekt ma na celu pokazanie, że wdrażanie rozwiązań opartych na przyrodzie nie jest przejściową modą, ale inwestycją przynoszącą konkretne korzyści. Przykładem realizacji jest lotnisko Katowice Airport, gdzie przed terminalami zasadzono 74 drzewa i krzewy zacieniające przestrzeń, asfaltowe nawierzchnie zamieniono w system ośmiu ogrodów deszczowych zbierający wody opadowe z płyty parkingu, a istniejące przystanki autobusowe przekształcono tak, aby pełniły funkcje biorentecyjne. Usunięto tam tysiąc metrów kwadratowych nagrzewającego się asfaltu i oddano to miejsce przyrodzie. Zastosowane rozwiązania pozwoliły ograniczyć odczuwalną temperaturę w trakcie upałów, zwiększyć przechwyt wody opadowej, poprawić warunki przyrodnicze oraz komfort osób podróżujących.
„Adaptacja obiektów pozwala zmniejszać wydatki związane z bieżącym utrzymaniem terenów zieleni oraz reagowaniem na skutki fal upałów czy nawalnych deszczy – np. koszty klimatyzacji czy napraw infrastruktury uszkodzonej przez powodzie. Ponadto, rozwiązania oparte na przyrodzie zwiększają komfort użytkowania obiektu i są bardzo pozytywnie postrzegane, co ma znaczenie dla wartości nieruchomości.” – tłumaczy dr inż. Arkadiusz Primus, Prezes Zarządu Investeko S.A., lidera projektu. „Co istotne, Archiclima umożliwia łatwe wprowadzenie rozwiązań adaptacyjnych w istniejącej infrastrukturze. W projekcie zadbano o zachowanie zgodności z Taksonomią UE. A to ma znaczenie dla podmiotów, które chcą skutecznie przyczyniać się do realizacji celów klimatycznych i środowiskowych Unii Europejskiej i raportują ESG” – podkreśla.
Projekt LIFE Archiclima to unikatowa inicjatywa w skali Unii Europejskiej. Powstała, aby wspierać właścicieli nieruchomości w skutecznym budowaniu odporności klimatycznej z wykorzystaniem rozwiązań opartych na przyrodzie. Adaptacja do zmian klimatu przestała być już traktowana jako dodatkowy koszt i stała się niezbędną inwestycją, zwłaszcza w przestrzeniach, gdzie betonoza już dzisiaj jest szczególnie uciążliwa dla użytkowników. Jak dotąd archiclimowe plany adaptacji do zmian klimatu przygotowują galerie handlowe (np. Factory Annopol Warszawa, Galeria Solna Inowrocław), hale widowiskowo-sportowe (np. PreZero Arena Gliwice), obiekty kultury (np. Muzeum Warszawy) oraz obiekty komunikacji publicznej (np. Dworzec Będzin Miasto).
Projekt LIFE Archiclima numer LIFE20 CCA/PL/001573 jest współfinansowany ze środków Unii Europejskie w ramach Programu LIFE oraz ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej