Sejm uchwalił ustawę o deregulacjach w sektorze energetyki, która ma ułatwić inwestycje w odnawialne źródła energii oraz usprawnić funkcjonowanie całego rynku. Ustawa została przekazana do podpisu Prezydentowi RP
W piątek, 25 lipca 2025 roku, Sejm przyjął ustawę o zmianie niektórych ustaw w celu dokonania deregulacji w zakresie energetyki. Za głosowało 251 posłów, 169 było przeciw, a 14 wstrzymało się od głosu. Projekt zawiera istotne zmiany w pięciu aktach prawnych, obejmujących m.in. Prawo energetyczne, Prawo budowlane, ustawę o odnawialnych źródłach energii oraz przepisy dotyczące rynku mocy i kogeneracji.
Czym są deregulacje w energetyce?
Nowe przepisy stanowią pakiet deregulacyjny, który ma na celu:
- zmniejszenie barier inwestycyjnych dla przedsiębiorstw i prosumentów,
- uproszczenie procedur administracyjnych,
- skrócenie ścieżek decyzyjnych,
- promowanie komunikacji elektronicznej w kontaktach z administracją energetyczną.
Ułatwienia obejmują m.in. inwestycje w fotowoltaikę, sprawozdawczość dla rynku mocy, przejrzystość faktur dla gospodarstw domowych oraz digitalizację komunikacji między firmami energetycznymi a odbiorcami.
Deregulacje w energetyce – kluczowym elementem ułatwienia dla instalacji PV
Jednym z głównych celów ustawy jest przyspieszenie inwestycji w instalacje fotowoltaiczne o mocy od 150 do 500 kW, które:
- nie wprowadzają energii do sieci lub
- są przyłączone w sposób uniemożliwiający eksport energii.
Najważniejsze zmiany:
- Brak konieczności uzyskiwania pozwolenia na budowę dla niektórych wolnostojących instalacji PV,
- Uproszczenia proceduralne przy montażu instalacji na dachach,
- Wymogi formalne ograniczone do niezbędnego minimum,
- Obowiązek zgłoszenia instalacji tylko w wybranych przypadkach.
Zmiany te są odpowiedzią na potrzeby firm planujących rozwój własnych źródeł energii, szczególnie w przemyśle, rolnictwie i logistyce.
Przesunięcie terminów opłaty mocowej – poprawki KO przyjęte przez Sejm
Z inicjatywy Koalicji Obywatelskiej wprowadzono dwie poprawki, które zyskały poparcie większości sejmowej:
1. Termin ogłoszenia stawki opłaty mocowej
- Termin publikacji stawki opłaty mocowej przez Prezesa URE został przesunięty z 30 września na 31 października.
2. Termin przekazania informacji do URE przez operatorów
- Nowy termin sprawozdawczości dla zarządcy rozliczeń i operatora systemu to 30 września zamiast dotychczasowego 31 sierpnia.
- To rozwiązanie ma zwiększyć spójność danych i poprawić efektywność decyzji regulatora.
Elektroniczna korespondencja nowym standardem
W nowelizacji znalazł się również zapis o cyfryzacji kontaktu z odbiorcami energii. Od 2026 roku korespondencja między przedsiębiorstwami energetycznymi, urzędami a klientami będzie domyślnie prowadzona drogą elektroniczną – za pośrednictwem e-maila lub portalu internetowego.
Najważniejsze informacje:
- Odbiorca może zażądać formy papierowej, ale musi to zadeklarować,
- Przedsiębiorstwa energetyczne są zobowiązane do informowania klientów o ich prawach,
- W kosztach działalności firm energetycznych będzie można uwzględniać zachęty finansowe za zgodę na korespondencję cyfrową.
Czytaj więcej o elektronicznej fakturze Taurona: Dzień Nowej Energii TAURONA – nowa faktura i „Tanie Godziny” odpowiedzią na potrzeby klientów
Przejrzyste faktury dla gospodarstw domowych
Od stycznia 2026 r. sprzedawcy energii będą zobowiązani dołączać do faktur czytelne podsumowanie opłat – z wyszczególnieniem:
- łącznej kwoty do zapłaty,
- kosztu zakupu energii,
- kosztu usług dystrybucyjnych.
Celem tego rozwiązania jest zwiększenie transparentności rozliczeń oraz ułatwienie klientom analizy swoich wydatków na energię.
Nowa klasyfikacja instalacji OZE – zmiany w rejestrze
Zamiast dotychczasowego rejestru wytwórców energii w małych instalacjach, ustawa wprowadza centralny rejestr instalacji OZE o mocy od 1 do 5 MW.
Zmiana ta ma:
- uprościć system ewidencyjny,
- objąć większy zakres instalacji energii odnawialnej,
- ułatwić uzyskanie wpisu – dla niektórych wytwórców będzie on nadawany z urzędu.
Co dalej?
Ustawa trafiła już do Prezydenta RP i po podpisaniu zostanie ogłoszona w Dzienniku Ustaw. Większość jej zapisów wejdzie w życie z początkiem 2026 roku, natomiast niektóre regulacje – jak dotyczące rynku mocy – zaczną obowiązywać natychmiast po ogłoszeniu.
Podsumowanie: deregulacje w energetyce 2025
Dzięki przyjętym zmianom, deregulacje w energetyce mają realnie usprawnić funkcjonowanie sektora, otwierając drogę do bardziej elastycznego i nowoczesnego zarządzania energią. Najważniejsze skutki ustawy to:
- uproszczenia dla instalacji fotowoltaicznych,
- lepsza organizacja obowiązków informacyjnych wobec URE,
- cyfryzacja kontaktu z odbiorcami,
- zwiększona przejrzystość rozliczeń dla gospodarstw domowych,
- unowocześniony rejestr wytwórców energii odnawialnej.
