Konferencja „Bezpieczeństwo oraz odporność cywilna i gospodarcza”, zorganizowana przez Okręgową Izbę Przemysłowo-Handlową w Tychach (OIPH), odbyła się 27 października 2025 r. i zgromadziła liczne grono przedstawicieli administracji, biznesu, uczelni i służb mundurowych.
Wydarzenie było platformą dialogu na temat budowania bezpieczeństwa państwa, samorządów i przedsiębiorstw w obliczu współczesnych zagrożeń – od wyzwań geopolitycznych, przez bezpieczeństwo energetyczne, po odporność cyfrową.
Gospodarzem wydarzenia był prezes OIPH Zbigniew Gieleciak. W panelach wzięli udział m.in. Wojewoda Śląski Marek Wójcik, Prezydent Miasta Tychy Maciej Gramatyka, Przewodniczący Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii Kazimierz Karolczak, gen. Roman Polko, Marszałek Województwa Śląskiego Wojciech Saługa, Wiceprezes Grupy Veolia w Polsce Krzysztof Zamasz, Dyrektor Centrum Badawczo-Rozwojowego Grupy PONAR Wadowice S.A. Piotr Rosikowski, Prezes Zarządu Nitroerg S.A. Marek Mrówczyński.
Kluczowe obszary dyskusji na konferencji OIPH
Program konferencji został podzielony na trzy bloki tematyczne, obejmujące kwestie bezpieczeństwa społecznego, gospodarczego oraz cyfrowego.
1. Bezpieczeństwo i odporność społeczna
Wykład poprowadził gen. Roman Polko, były dowódca Jednostki Wojskowej GROM, ekspert w dziedzinie bezpieczeństwa narodowego. Pod jego dowództwem GROM uczestniczył w misjach w Kosowie, Afganistanie oraz Iraku. Po zakończeniu służby wojskowej pełnił funkcje doradcze w administracji publicznej, m.in. w Biurze Bezpieczeństwa Narodowego.
Podczas swojego wystąpienia gen. Polko omówił mechanizmy wzmacniania lokalnej i regionalnej odporności wobec zagrożeń, wskazując na potrzebę rozwijania kompetencji w zakresie ochrony ludności i obrony cywilnej, co otwiera nowe możliwości również dla przedsiębiorców. Zwrócił uwagę na znaczenie infrastruktury ochronnej, w tym schronów i miejsc ukrycia, zwłaszcza tych powstałych w latach 50. i 60. XX wieku.
W kontekście wojny w Ukrainie gen. Polko podkreślił, że Rosja prowadzi wobec Zachodu wojnę hybrydową, testując odporność wewnętrzną państw oraz ich infrastrukturę krytyczną. Zaznaczył, że kluczowe znaczenie dla bezpieczeństwa ma spójna komunikacja, jedność i zaufanie społeczne. Jak wskazał, świadomość obywatelska i odpowiedzialne postawy społeczne są fundamentem odporności państwa, a indywidualne działania nie mogą zastępować wspólnotowych i systemowych rozwiązań.
2. Bezpieczeństwo gospodarcze i transformacja przemysłowa
Drugi blok poświęcony był odporności energetycznej, infrastrukturalnej i przemysłowej. Dyskutowano o potencjale województwa śląskiego jako regionu przemysłowego i technologicznego, który może odgrywać istotną rolę w budowaniu odporności i suwerenności gospodarczej Polski.
Podkreślono znaczenie technologii podwójnego zastosowania (dual-use). Przykładem była działalność firm takich jak Ponar i Nitroerg, które rozwijają projekty badawczo-rozwojowe o zastosowaniu cywilnym i militarnym. Nowe instalacje produkcyjne, np. do wytwarzania pentrytu i heksogenu, mają zapewnić dywersyfikację i długofalową konkurencyjność tych przedsiębiorstw.
Ważnym elementem dyskusji była rola Banku Gospodarstwa Krajowego (BGK) w finansowaniu projektów strategicznych w sektorze obronnym i dual-use – w tym obsługa Funduszu Wsparcia Sił Zbrojnych. Eksperci wskazali również na potrzebę rozwoju lokalnej samowystarczalności energetycznej jako podstawy odporności infrastruktury krytycznej.
Swoje doświadczenia zaprezentowały instytuty badawcze, takie jak Instytut Techniki Górniczej KOMAG, oferujący zaplecze laboratoryjne i badania odporności konstrukcji przemysłowych. Zaproponowano również opracowanie katalogu kompetencji sektora przemysłowego województwa śląskiego, który wspierałby rozwój technologii i obronności regionu.
3. Cyberbezpieczeństwo i edukacja dla bezpieczeństwa
Ostatni blok dotyczył zagrożeń w cyberprzestrzeni i metod przeciwdziałania im. Uczestnicy podkreślali, że bezpieczeństwo to system naczyń połączonych – armia nie poradzi sobie bez sprawnych sektorów cywilnych, takich jak energetyka, gospodarka wodna i infrastruktura cyfrowa.
Zwrócono uwagę na dobre praktyki, w tym współpracę sektora bankowego w zwalczaniu cyberataków. Prelegenci podkreślili konieczność budowania świadomości cyfrowej w przedsiębiorstwach i samorządach, a także inwestowania w nowoczesne narzędzia ochrony danych i infrastruktury IT.
Rola samorządów i instytucji publicznych
Ważnym wątkiem konferencji była rola samorządów w zarządzaniu kryzysowym i reagowaniu na zagrożenia. Omawiano inwestycje w infrastrukturę bezpieczeństwa – m.in. mobilne stacje uzdatniania wody oraz programy szkoleniowe dla mieszkańców. Współpraca samorządów z Państwową Strażą Pożarną uznana została za kluczowy element skutecznego reagowania w sytuacjach kryzysowych, takich jak powodzie, wybuchy gazu czy pandemia COVID-19.
Reprezentanci Górnośląsko-Zagłębiowskiej Metropolii (GZM) zadeklarowali gotowość do koordynowania działań w zakresie budowania odporności cywilnej, energetycznej i gospodarczej regionu.
Kwestie legislacyjne i rekomendacje
Podczas konferencji omówiono także zmiany legislacyjne dotyczące budowli ochronnych. Przygotowywane rozporządzenia mają określić warunki techniczne dla nowych obiektów oraz zasady modernizacji istniejących schronów.
Na zakończenie zaprezentowano rekomendacje konferencji, podzielone na poziomy: rządowy, regionalny i lokalny. Wśród najważniejszych znalazły się:
- doprecyzowanie obowiązków samorządów w zakresie obiektów zbiorowego ukrycia i stworzenie jednolitych standardów technicznych,
- utworzenie Narodowego Funduszu Odporności finansującego inwestycje lokalne w infrastrukturę bezpieczeństwa,
- rozwinięcie programu wsparcia dla sektora przemysłowego dual-use (Ulius),
- opracowanie regionalnej strategii odporności województwa śląskiego,
- powołanie Regionalnego Centrum Odporności Społeczno-Gospodarczej,
- stworzenie map potencjałów przemysłowych regionu.
Wnioski i znaczenie konferencji OIPH
Okręgowa Izba Przemysłowo-Handlowa w Tychach po raz kolejny potwierdziła swoją rolę jako ważnego partnera w rozwoju regionalnym, integrując środowiska gospodarcze wokół idei wspólnej odpowiedzialności za bezpieczeństwo i odporność społeczeństwa.
