Relacja z wydarzenia organizowanego przez Łukasiewicz-Górnośląski Instytut Technologiczny i Śląsko-Małopolską Dolinę Wodorową
Wydarzenia | Łukasiewicz – GIT
W siedzibie Łukasiewicz-Górnośląski Instytut Technologiczny odbyło się H2Energia – Forum Innowacji Śląsko-Małopolskiej Doliny Wodorowej. Wydarzenie zostało zorganizowane przez Łukasiewicz-GIT, we współpracy ze Śląsko-Małopolską Doliną Wodorową. Seminarium odbyło się pod patronatem województwa śląskiego, Katowickiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej oraz Agencji Rozwoju Przemysłu.

Otwarcie seminarium w Łukasiewicz-GIT – przyszłość wodoru i rola nauki

Seminarium rozpoczął prof. Adam Zieliński, Dyrektor Łukasiewicz-GIT, podkreślając znaczenie wodoru jako elementu przyszłościowej transformacji energetycznej. Zwrócił uwagę na konieczność ochrony krajowego potencjału naukowego oraz potrzebę silnego transferu wiedzy do przemysłu. W jego wystąpieniu pojawił się również niepokój związany ze spadkiem zainteresowania technologiami wodorowymi, wynikającym m.in. z sytuacji geopolitycznej oraz zmian priorytetów polityki energetycznej w Europie.
Rola Doliny Wodorowej – integracja środowisk i wizja rozwoju

Mirosław Skibski, Prezes stowarzyszenia Śląsko-Małopolska Dolina Wodorowa i Dyrektor oddziału ARP w Katowicach, przedstawił strukturę oraz cele organizacji. Wskazał na konieczność popularyzowania wiedzy o wodorze i budowania świadomości społecznej, aby technologie te mogły być wdrażane lokalnie i zyskały społeczny akcept. Podkreślił rozwój stowarzyszenia, które obecnie zrzesza 29 podmiotów wspierających, w tym 15 instytucji naukowych oraz 2 urzędy marszałkowskie. Zapowiedział również organizację szerszego wydarzenia z udziałem trzech południowych dolin wodorowych.
Potencjał badawczy Łukasiewicz-GIT – od teorii do przemysłu
W prezentacji prof. Jarosława Marcisza, Zastępcy Dyrektora ds. Badawczych Łukasiewicz-GIT, zaprezentowano kompetencje Instytutu w kontekście technologii wodorowych. Szczególnie wyróżniono metalurgię wodorową, magazynowanie wodoru i kwestie związane z transportem. Prof. Marcisz przypomniał, że wodór nie jest nowym gazem dla przemysłu, ale jego nowe zastosowania wymagają czasu, środków finansowych i zaawansowanej infrastruktury badawczej. Wskazał również na silne powiązania Instytutu z przemysłem – ponad 80% przychodów pochodzi z projektów i usług realizowanych dla firm.

Materiały a wodór – badania nad wpływem środowisk wodorowych
Krzysztof Radwański, Lider Grupy Badawczej: Badania Właściwości i Struktury Materiałów, w swoim wystąpieniu przedstawił szczegółowe możliwości badawcze Instytutu w zakresie oddziaływania wodoru na różne materiały. Wskazał na konieczność uwzględniania wielu czynników, takich jak mikrostruktura, temperatura, ciśnienie, czy skład chemiczny materiałów, przy projektowaniu infrastruktury wodorowej. Podkreślił znaczenie dostosowania materiałów do konkretnych zastosowań – od elektrolizerów, przez rurociągi, po zbiorniki i pojazdy.

Degradacja materiałów przez wodór – złożone wyzwania inżynierskie
Bardzo interesująca była również prezentacja prof. Marii Sozańskiej i prof. dr hab. inż. Janusz Dobrzański, z Grupy Badawczej: Badania Materiałów dla Energetyki, dotycząca metodologii oceny degradacji materiałów w środowiskach wodorowych i instalacjach wysokotemperaturowych. Prof. Sozańska zwróciła uwagę na to, jak destrukcyjny wpływ może mieć wodór na materiały, powodując obniżenie ich plastyczności i wytrzymałości mechanicznej. Jednocześnie wskazała, że w rzadkich przypadkach wodór może też poprawiać właściwości materiałów, co czyni badania w tym obszarze szczególnie złożonymi i potrzebnymi.


Transfer wiedzy do przemysłu – współpraca i wdrożenia
Wiele z prezentacji podkreślało, że wdrożenia technologii wodorowych nie mogą być oderwane od rzeczywistych potrzeb przemysłu i gospodarki. Instytuty badawcze, takie jak Łukasiewicz-GIT, pełnią rolę pomostu między teorią a praktyką, dostarczając przemysłowi gotowych rozwiązań i wspierając go w procesach wdrożeniowych. Centrum Badań Materiałów, Centrum Spawalnictwa oraz Centrum Technologii Metalurgicznych zostały wskazane jako kluczowe jednostki realizujące badania związane z wodorem.
Zakończenie seminarium – laboratoria otwarte dla uczestników
Po części prezentacyjnej uczestnicy zostali zaproszeni do zwiedzenia laboratoriów Instytutu, gdzie mogli na własne oczy zobaczyć unikalne stanowiska badawcze oraz nowoczesne zaplecze techniczne, z którego korzystają naukowcy i inżynierowie rozwijający technologie przyszłości.
Wnioski i perspektywy
Seminarium H2Energia było nie tylko przeglądem aktualnego stanu wiedzy i badań nad wodorem, ale też miejscem wymiany doświadczeń i budowania partnerstw. Pomimo wyzwań geopolitycznych i ekonomicznych, środowiska naukowe i przemysłowe nie rezygnują z wodoru jako kluczowego elementu transformacji energetycznej. Dalsze działania Śląsko-Małopolskiej Doliny Wodorowej, wspierane przez silne zaplecze badawcze Łukasiewicz GIT, mogą w istotny sposób przyczynić się do budowy krajowego potencjału technologicznego w tym strategicznym obszarze.