Katowice po raz kolejny potwierdziły swoją pozycję jako istotny ośrodek szachowy w Europie. W ramach wydarzeń towarzyszących Festiwalowi Szachowemu w Ustroniu, w katowickim Kinoteatrze Rialto odbyło się wydarzenie specjalne, którego goświem był aktualny mistrz świata Gukesh Dommaraju.
Wydarzenia | Katowice | Mokate
Gośćmi specjalnymi – i uczestnikami wyjątkowego meczu – byli mistrz świata Gukesh Dommaraju oraz najlepszy polski szachista Jan-Krzysztof Duda. Wydarzenie odbyło się pod patronatem Marszałka Województwa Śląskiego Wojciecha Saługi, a jego organizatorami byli Grupa Mokate, Śląski Związek Szachowy oraz FIDE.
Spotkanie było nie tylko okazją do rozmowy z wybitnymi szachistami, ale również do refleksji nad znaczeniem tej dyscypliny w edukacji, życiu społecznym i gospodarczym. W trakcie wieczoru odbyły się dwa wywiady na scenie oraz panel dyskusyjny z udziałem przedstawicieli władz samorządowych, FIDE, biznesu i środowiska szachowego.

– Żeby mieć zdolną i wykształconą młodzież, warto zainwestować w szachy i od najmłodszych lat zarażać tą dyscypliną. Ona rozwija, uczy strategii i przewidywania, a to przekłada się na sukcesy w nauce i w życiu – podkreślił w wywiadzie dla Europerspektyw Marcin Krupa, Prezydent Katowic. Przypomniał również szachowy projekt realizowany w połowie katowickich szkół podstawowych, który był możliwy dzięki ścisłej współpracy samorządu, szkół, lokalnych organizacji szachowych i biznesu. – To był przykład doskonałej współpracy między miastem, szkołami, środowiskiem szachowym i biznesem – wspólnie stworzyliśmy coś, co realnie wpływa na rozwój dzieci i młodzieży. Jednym z partnerów była firma Mokate, która bardzo mocno inwestuje w rozgrywki szachowe i wspiera tę dyscyplinę, szczególnie w kontekście edukacji młodego pokolenia – dodał.
Przeczytaj więcej o projekcie w katowickich szkołach: Katowice grają w szachy
Gukesh: mistrz świata, który uczy, jak kochać grę

Pierwszym rozmówcą był Gukesh Dommaraju – aktualny mistrz świata, który w wieku zaledwie 18 lat zapisał się w historii światowych szachów. Młody arcymistrz z Indii podzielił się swoimi doświadczeniami, opowiadając o drodze do tytułu, znaczeniu rodziny, emocjach, presji oraz roli sztucznej inteligencji w treningu szachowym.
Gukesh podkreślił, że współczesne szachy to nie tylko walka na 64 polach, ale również głęboka praca nad sobą – umiejętność akceptowania błędów, radzenia sobie z porażkami oraz balansowania między ambicją a pokorą. Gukesh wspomniał również o boomie szachowym w Indiach, zwracając uwagę na znaczenie edukacji, dostępności treningów online oraz wsparcia społecznego i korporacyjnego.
Jan-Krzysztof Duda: szachy jako styl życia

Drugim bohaterem wieczoru był Jan-Krzysztof Duda, najwyżej notowany polski szachista, laureat Pucharu Świata i były uczestnik Turnieju Kandydatów. Duda przyznał, że jego szachowa droga rozpoczęła się bardzo wcześnie, a kluczową rolę odegrała jego mama, która wspierała go na każdym etapie rozwoju.
W rozmowie poruszył temat porażek, odpowiedzialności za decyzje i swojej indywidualnej filozofii gry. Z humorem opowiadał o swoich rytuałach, ulubionych debiutach, stylu życia i emocjach towarzyszących rywalizacji. Przyznał, że szachy to dla niego nie tylko zawód, ale codzienna pasja i wyzwanie, które nigdy się nie kończy.
Panel: „Dlaczego szachy to coś więcej niż sport?”

Kulminacyjnym punktem programu był panel dyskusyjny, w którym udział wzięli:
- Marcin Krupa, Prezydent Katowic
- Maciej Stachura, Wiceprezydent Katowic
- Łukasz Turlej, Sekretarz Generalny FIDE
- Andrzej Matusiak, Prezes Śląskiego Związku Szachowego
- Katarzyna Gawlik, Superbet Fundacja
- Adam Dzwonkowski, menadżer Jana-Krzysztofa Dudy
Uczestnicy zgodzili się, że szachy są dziś czymś więcej niż sportem – to narzędzie edukacyjne, forma rozwoju kompetencji przyszłości, sposób na budowanie kapitału społecznego i źródło pozytywnego wizerunku miast i firm.
Zwrócono uwagę na skuteczność szachów w kształtowaniu umiejętności analitycznych, odporności na stres, zarządzania czasem i pracy zespołowej. Poruszono również temat rosnącego znaczenia szachów w strategiach CSR oraz w edukacji formalnej i nieformalnej. Paneliści nie mieli wątpliwości – szachy mają moc zmieniania życia i są doskonałym sposobem na rozwój osobisty i zawodowy.

– W Katowicach mamy to szczęście, że szachy tworzą tu wyjątkowe środowisko. Z jednej strony Prezydent Marcin Krupa jest wielkim orędownikiem królewskiej gry, z drugiej – mamy silne kluby, takie jak Hetman GKS Katowice, grających tam arcymistrzów, Łukasza Turleja jako sekretarza FIDE i wielu lokalnych pasjonatów. To środowisko, wsparte również przez takich partnerów jak Grupa Mokate – organizator dzisiejszego wydarzenia – pozwala nam realizować duże, prestiżowe turnieje – mówił Maciej Stachura, Wiceprezydent Katowic. – Szachy uczą podejmowania decyzji, działania pod presją i strategicznego myślenia – to kompetencje przydatne każdemu, niezależnie od wieku czy ścieżki kariery. Dlatego zachęcam, by próbować – może to będzie pasja na całe życie. A jeśli nie – cóż, najwyżej stracimy godzinę, a zyskamy nowe doświadczenie – dodał.
Mecz specjalny: Gukesh Dommaraju vs. Jan-Krzysztof Duda

Podczas katowickiego wydarzenia szachowego doszło do wyjątkowego pojedynku mistrzów – Gukesh Dommaraju, aktualny mistrz świata w szachach klasycznych zmierzył się z najlepszym polskim zawodnikiem Janem-Krzysztofem Dudą. Mecz w formule szachów błyskawicznych zakończył się zdecydowanym zwycięstwem Polaka 5:1. Choć wynik sugeruje jednostronne starcie, obaj zawodnicy rozegrali emocjonujące i dynamiczne partie.

– To był dość zacięty mecz. Choć wynik może wyglądać na wysoki, to głównie dlatego, że prowadziłem i Gukesh, chcąc odrobić straty, ryzykował coraz bardziej – komentował Jan-Krzysztof Duda tuż po spotkaniu. – Myślę, że lepiej radziłem sobie w partiach na krótszym czasie, choć pierwszą oddałem trochę bez sensu. Wszystkie partie były dynamiczne i intensywne. W szachach często bywa tak, że ktoś, kto musi gonić wynik, gra bardziej ryzykownie, a to nie zawsze się opłaca. Tak było i tym razem. Wynik jest zbyt wysoki w stosunku do przebiegu meczu, ale grało się bardzo przyjemnie – i dla nas, i dla widzów – podkreślił.
Zwycięstwo z Gukeshem Dommaraju, aktualnym mistrzem świata miało dla polskiego arcymistrza szczególne znaczenie:
– Wygrana z mistrzem świata zawsze jest czymś wyjątkowym, nawet jeśli Gukesh nie jest specjalistą od szachów błyskawicznych. To świetny zawodnik, każdy wynik był możliwy – przyznał. Zapytany o to, jak zachęciłby dzieci i młodzież do gry, odpowiedział z uśmiechem: – Zacząłem grać w wieku pięciu lat. Próbowałem różnych rzeczy – sportu, gry na pianinie – ale to szachy najbardziej mi się spodobały. To świetne narzędzie do rozwoju, bo uczy wielu przydatnych cech. I nie trzeba być nerdem czy matematycznym geniuszem. Ja nigdy matematyki nie lubiłem – a jednak gram w szachy.
Katowice – centrum szachów z ambicją globalną

Wydarzenie pokazało, że Katowice konsekwentnie budują swoją markę jako stolica szachów w Polsce. Dzięki inicjatywom takim jak to, miasto umacnia swoją pozycję na międzynarodowej mapie szachowej, przyciągając największe gwiazdy, promując grę wśród dzieci i młodzieży, a także wspierając współpracę z biznesem i organizacjami międzynarodowymi.
Łukasz Turlej, sekretarz światowej federacji szachowej FIDE, opowiedział nam o kulisach sprowadzenia mistrza takiego jak Gukesh na festiwal szachowy w Katowicach

— Pierwsze pytanie, które otrzymałem, brzmiało: jak to możliwe, żeby Gukesh przyjechał do Katowic? Myślę, że to efekt pracy z poprzednich lat i budowania marki miasta oraz wydarzenia. Zapewniamy naszym gościom, że przyjeżdżają do wyjątkowego miejsca, gdzie wszystko jest perfekcyjnie przygotowane, a zainteresowanie kibiców jest ogromne. Aktualni mistrzowie świata rzadko biorą udział w takich imprezach, bo mają bardzo napięty grafik i dużo zobowiązań sponsorskich — tak samo Gukesh. Rozmowy trwały kilka miesięcy — to nie jest tak, że wystarczy wysłać e-mail i ktoś przyjeżdża. Spotykaliśmy się osobiście, omawialiśmy program i koncepcję wydarzenia, pokazując, jak to wygląda w Katowicach i Ustroniu – powiedział Łukasz Turlej. — Kluczowe było też silne środowisko szachowe — na Śląsku działa ponad 60 klubów, sprawnie działa Śląski Związek Szachowy, a miasto Katowice aktywnie wspiera i identyfikuje się z szachami — to jest w DNA miasta. Najważniejszym czynnikiem jest jednak duże zaangażowanie biznesu. Inicjatorem festiwalu jest Adam Mokrysz, prezes grupy Mokate, który osobiście wierzy w rozwój szachów i wprowadzenie ich do systemu edukacji. Dzięki takim działaniom budujemy w Polsce lepszy poziom edukacji i społeczeństwa. Obecność gwiazd pomaga promować szachy i docierać z tą ideą do szerokiego grona odbiorców. Szachy rozwijają kluczowe kompetencje miękkie, takie jak zarządzanie czasem, odporność na stres, myślenie strategiczne i analityczne — dlatego warto w nie inwestować. Cieszymy się, że kolejne wydarzenie przebiegło tak fantastycznie – podsumował.
Grupa Mokate – strategiczny partner rozwoju szachów w Polsce

Jednym z kluczowych partnerów wydarzenia była Grupa Mokate – firma od lat zaangażowana w promocję szachów jako narzędzia edukacyjnego i społecznego. Zaangażowanie Mokate to przykład długofalowego podejścia do społecznej odpowiedzialności biznesu, w której szachy odgrywają centralną rolę. Firma aktywnie wspiera turnieje szachowe, rozwój młodych talentów oraz działania promujące tę dyscyplinę wśród dzieci i młodzieży. Współpraca Mokate z FIDE i Śląskim Związkiem Szachowym pokazuje, jak skutecznie można łączyć świat przedsiębiorczości z wartościami sportu i edukacji.